Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Akılcı İlaç Kullanımı Dairesi, Mersin İl Sağlık Müdürlüğü ve Dünya Sağlık Örgütü Türkiye Ofisi işbirliğiyle hekimlere ve eczacılara yönelik düzenlenen “Mersin İli Akılcı İlaç Kullanımı Bilgilendirme ve Değerlendirme Toplantısı” düzenledi.
Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de akılcı olmayan ilaç kullanımı halk sağlığını etkileyen ciddi bir sorundur.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından Akılcı İlaç Kullanımı (AİK), kişilerin klinik bulgularına ve bireysel özelliklerine göre; uygun ilacı, uygun süre ve dozda, kendilerine ve topluma en düşük maliyetle sağlayabilmeleri şeklinde tanımlamaktadır. Ülkemizde maalesef akılcı olmayan ilaç kullanım oranları yüksektir. Antibiyotikler akılcı olmayan şekilde kullanılan ilaçların başında gelmektedir. DSÖ’nün yapmış olduğu kapsamlı bir araştırmada; Türkiye, 42 ülke arasında en yüksek antibiyotik tüketimine sahip ülke olmuştur. İlimiz ise antibiyotik içeren reçete yüzdesi parametresinde Türkiye ortalamasının üzerindedir.
Dünyada en sık kullanılan düzeltici faaliyetler; hizmet sunucuları ve halk için eğitim, reçetelerin rutin izlenmesi, değerlendirilmesi ve geri bildirimini de içeren gözetim mekanizması ve ulusal ilaç politikalarıdır. Ülkemizde de DSÖ’nün önerileri doğrultusunda tanıtım, bilgilendirme, eğitim, izleme ve değerlendirme çalışmaları yapılmaktadır. Bilgilendirme ve eğitim çalışmalarıyla farkındalığın arttırılması ve antibiyotik kullanım oranlarının rehberlere uygun hale getirilmesi öncelikli hedeflerimizdendir.
Suphi Öner Öğretmenevinde düzenlenen toplantının açılış konuşmasını yapan İl Sağlık Müdürlüğü Sağlık Hizmetleri Başkanı Uzm. Dr. Mehmet Armağan Toy; antibiyotiklerin son yüzyılda insan hayatının uzamasına önemli katkılar sağladığına değinerek “İlaçlar, hastalıkların önlenmesi ve hastalıklarla mücadele konusunda büyük öneme sahip teknoloji ürünleridir. Halk sağlığı için bu değerli kaynağın akılcı (rasyonel) kullanımı esastır. İlaç sanayisinde ki gelişmeler insan ömrünün uzamasına katkı sağlamasının yanı sıra doğru ilacın kullanılmasının önemini bir kat daha arttırmıştır. Antibiyotikler bu alanda ilk etapta mucize ilaçlar olarak algılanmış fakat lüzumsuz kullanılması durumunda faydadan çok zarar verdiği bilimsel verilerle kanıtlanmıştır. Bilindiği üzere antibiyotiklerin akılcı olmayan kullanımı direnç gelişimine sebep olmaktadır. Birinci basamak tedavi hizmetlerinde tüm antibiyotik reçetelerinin çoğunlukla solunum yolu enfeksiyonları için düzenlendiğini gösterilmiştir. Birçok solunum yolu enfeksiyonu vakasında antibiyotiklerin gerekli olmadığına ve hastanın bağışıklık sisteminin basit enfeksiyonlarla mücadele edebilecek yeterlilikte olduğuna ilişkin kanıtlar mevcuttur. Sadece bakteriyel enfeksiyonlarakarşı etkili olan antibiyotikler; yaygın olarak yanlış kullanımın gözlendiği soğuk algınlığı veya grip gibi virüslerin neden olduğu enfeksiyonlar için çözüm değildirler. Vücuda dışarıdan alınan her maddenin mutlak bir etkisi vardır. Bu nedenle doğru ilaç doğru dozda kullanılmalı ve eş dost tavsiyesi ile ilaç kullanmaktan kaçınılmalıdır. Dünya Sağlık Örgütü’nün tahminlerine göre, ilaçların % 50′sinden fazlası uygun olmayan şekilde reçetelenmekte, temin edilmekte veya satılmaktadır. Tüm hastaların yarısı da ilaçlarını doğru şekilde kullanmamaktadır. İlaçların akılcı olmayan (irrasyonel) kullanımı veya reçete edilmeleri, bugün bazı tedavilerin etkinliğinin ve güvenirliğinin azalmasına, hastalıkların tam tedavi edilmeyerek kronik bir seyir almasına, hastaya sıkıntı ve zarar verir hale gelmesine, hatta gereksiz yere hastaneye yatmalara neden olmaktadır” diyerek ilaçların akılcı kullanımının insan sağlığı üzerindeki önemini vurguladı.
Sağlık Hizmetleri Başkanı Uzm. Dr. Mehmet Armağan Toy’un ardından;
Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu, Akılcı İlaç Kullanımı Dairesi Başkanı Sayın Uzman Eczacı Mesil AKSOY “Verilerle Antibiyotik Kullanımı’’
TÜSEB AŞI ENSTİTÜSÜ BAŞKANI, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Ateş KARA “Antibiyotikleri Kaybedersek Bizi Ne Bekliyor?”
Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Hasan TEZER “Covid Pandemisinde Üst Solunum Yolları Enfeksiyonu”
İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Ayper SOMER “İdrar Yolları Enfeksiyonunda Akılcı Antibiyotik Kullanımı”
İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Dilek YILMAZ “Akut Gastroenteritte Vakalarla Akılcı Antibiyotik Kullanımı”
İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Çocuk Allerji ve İmmünoloji Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Zeynep Ülker TAMAY “İnhalerlerin Akılcı Kullanımı” başlıklı sunumlarını gerçekleştirmiştir.
Değerli katkılarından dolayı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu yetkililerine, değerli hocalarımıza ve emeği geçenlere teşekkür ederiz.