Gaziantep sanayisinin bölgesel kapasitesi, istihdam gücü, ihracat potansiyeli açısından Gaziantep’in en güçlü yönü olarak diğer ekonomik birimler arasında bir adım öne çıkmaktadır. Gaziantep imalat sanayisi; kalifiye eleman yapısı, geçmişten gelen tecrübe birikimi ile bulunduğu bölgenin en dinamik sanayi gücüne sahiptir. Genel yapı olarak, küçük imalathane ve atölyelerin yanı sıra, büyük tesislerinde gerek sayıca gerek kapasite ve istihdam açısından fazla olduğu dikkati çekmektedir. İl sanayisi birçok sektörde Türkiye’de en önemli üretim merkezi konumunda olup, bu durumunu düzenlediği Uluslararası fuarlar ile destekleyerek sanayisini ve üretim gücünü daha üst seviyelere çıkartmaktadır.
TEKSTİL SANAYİ
Tekstil sanayi Gaziantep’te daha çok hammadde ve yarı mamul üretiminde yoğunlaşmıştır. Gaziantep tekstil sanayi yönünde makine halısı ve makine halısını üretimine yönelik ihtiyaç duyulan sentetik iplikleri imal eden işletmeler yoğunlukta yer almaktadır. Makine halısı üretiminde son dönemde kullanımı yaygınlaşan polyester, tekstürize polyester iplik, bükülmüş polyester iplik üreten işletmelerimizin sayısında artış olmuştur. Bu şekilde makine halısı üretiminde yeni trendler yaratmaya devam ederek Türkiye’nin en önemli üretim merkezi olma konumunu korumaktadır.
Firma sayısı açısından en fazla imalat yapılan tekstil kolları şu şekilde sıralanabilir;
Akrilik İplikler
Polipropilen İplikler
Polyester İplikler
Makine Halısı
Tufting Dokuma Halısı
Kaymaz Tabanlı Halı
Pamuk (Open-End, Penye, Vorteks) İpliği
Polipropilen Çuval ve Torba (Lamineli ve Laminesiz)
Non Woven Kumaş
Triko Örme Eşyalar-Giyim
Penye Konfeksiyon Giyim
Gaziantep imalat sanayi içerisinde, işyeri sayısı ve sağladığı istihdam açısından tekstil sektöründen sonra en önemli sektördür. Gaziantep bir tarım ili olmamasına rağmen, pek çok tarım ürününün işlenmesi Gaziantep ve çevresinde yapılmaktadır. Ayrıca organik gıda ürünleri konusunda çalışmalar devam etmektedir.
Gıda sanayi içerisinde ağırlıklı imalat konuları şunlardır;
Buğday Unu
Bulgur
Makarna, Şehriye ve İrmik
Bitkisel sıvı yağlar ve Margarin
Kakaolu mamuller
Şekerlemeler ve şeker mamulleri
Toz içecekler
Tahin, Helva, Reçel
Gaziantep Baklavası
Antep fıstığı işleme
Kuruyemiş işleme
Bakliyat işleme ve paketleme
Yumurta
Dondurulmuş Gıda Ürünleri
Gaziantep’te metal ve makine sanayi ilimizin ana sanayi dalları olan gıda, tekstil ve plastik sanayine dayalı olarak gelişmiştir. Gaziantep, değirmen makineleri, tarım makineleri, tekstil makine ve yedek parçaları konularında, Türkiye’de önemli bir yere sahiptir. Gaziantep makine metal sektörünün Türkiye imalatı içerisindeki önemli paya sahip olan alt sektörleri aşağıda sıralanmıştır.
Değirmen Makineleri İmalatı
Halı yan sanayi makineleri
Halı Yıkama ve kurutma makineleri
Fantazi iplik büküm makineleri
İplik fiksaj makineleri
BCF iplik makineleri ve yardımcı makineleri
Plastik ayakkabı enjeksiyon makineleri (Poliüretan, PVC vb.)
Tarım makineleri
Para kasaları
Basınçlı kaplar, Depolar, Kazanlar
Yürüyen Merdiven
Gaziantep kimya sanayi önceleri tekstil sektörünün daha sonraları ise plastik ayakkabı sektörünün ihtiyacı olan hammaddelerin imalatı ile başlamış ve gelişmiştir. Tekstilde sektörünün ihtiyacı olan harman yağı, tekstil boyaları imalatı ve tekstil boyama işlemleri, plastik ayakkabı imalatında kullanılan plastifyanlar, geleneksel sabun imalatı, sektörün oluşmasında ve gelişmesinde en önemli kalemleri oluşturmuştur. Gaziantep kimyasal madde ve ürünleri imalatında önemli paya sahip olan alt sektörler şunlardır:
Suni deri
Tutkal
Masterbatch boya
Tekstil boyahaneleri
Sabun, deterjan, şampuan
İnşaat boyası – tiner
Plastik sektörü, kapasitesi, sağladığı istihdam ve katma değer ile Gaziantep için en önemli sektörlerden biridir. Gaziantep tekstil sektörü içerisinde yer alan bazı plastik hammaddenin (Akrilik, polipropilen ve polyester) dünyada en fazla tüketildiği şehirlerden biridir. Bu hammaddeler tekstil sektöründe halı, triko ipliği, çuval dokuma ve non-woven kumaş imalatlarında kullanılmaktadır.
Gaziantep plastik sektöründe önemli paya sahip olan alt sektörler şunlardır.
PVC kapı-pencere profili
PP ve PE ambalaj filmi imalatı (OPP & BOPP dahil)
PU, PVC ve EVA ayakkabı-terlik
PP çuval, PP iplik – kumaş
AYAKKABI, DERİ VE İŞLENMİŞ DERİ MAMULLERİ
Gaziantep’te büyük bir ham ve işlenmiş deri potansiyeli bulunmasına rağmen dericilik sektörü yeterince gelişememiştir. Dericilik bölgede basit işleme yöntemleriyle toplanılarak çeşitli deri işleme merkezlerine gönderilmektedir.
Gaziantep’teki mevcut deri, ayakkabı imalathaneleri, 2000 yılına kadar, genellikle küçük atölye şeklinde yapılanmıştı. 1990 yılında başlanılan çalışmalar sonucunda, 2000 yılında, 163.000 m2 alan üzerine, 300 adet işyerinin bulunduğu modern bir “Gaziantep Ayakkabıcılar Sanayi Sitesi” oluşturulmuştur. Genellikle merdane türü ayakkabı ve ayakkabı yan işleri ile uğraşan firmaların bulunduğu bu sitede imalatın %70’i teknolojik makinelerle yapılmaktadır. Doluluk oranı %100’ olan sitede imal edilen her model, ve kalitede ayakkabılar yurdun her tarafına pazarlanmaktadır.
Bu sektörde önemli paya sahip olan alt sektörler şunlardır.
Evde ve dışarıda giyilen terlikler
Deriden ve suni deriden yapılan erkek ayakkabıları
Ayakkabı ve terlik tabanları
Her türlü ayakkabı ve terlik aksesuarları
AĞAÇ ÜRÜNLERİ VE MOBİLYA SEKTÖRÜ
Küçük ve orta ölçekli sanayi işletmeleri şeklinde yapılanmış olan bu sektör çoğunlukla Küçük Sanayi Sitesi içerisinde faaliyet göstermektedir. Özellikle şehir içi ve yurt içi talebin karşılanması amacı ile mikro ya da küçük ölçekli firmalar imalatlarına devam etmektedir.
Bu sektör Gaziantep’te gelişmeye en açık potansiyele sahiptir. Küçük firmaların sahip olduğu bilgi birikimi ile imalat alışkanlıkları uygun eğitimler ve planlı yönetim sistemleriyle Gaziantep’e ve ülkeye daha fazla katma değer kazandırabilecek hale getirilebilir. Yerli ve yabancı yatırımcıların bu sektöre şehrimizde yapacakları yatırımın, sektörün sahip olduğu imalat kabiliyeti ile bölge ülkelerine yüksek ihracat potansiyeli bulunmaktadır.
Gaziantep kağıt ürünleri imalatı sektöründe ağırlık oluklu mukavva ve karton kutu imalatı ile karton masura imalatındadır. Oluklu mukavva ve karton kutular gıda ve tekstil sektörlerinde ambalaj malzemesi olarak kullanılmaktadır. Karton masura imalatı yapan firmalar da tekstil sektöründe iplik ve halı imalatı ile plastik sektöründe her türlü plastik film, sera örtüsü v.b. imalatı yapan firmaların ihtiyaçlarını karşılamaktadır.