Mersin’i uçuracak en büyük proje toprağa gömülürken…

Haziran sonlarına doğru ulusal düzeyde yayın yapan bir Ekonomi gazetesinin Mersin temsilcisi beni arayıp Ulaştırma Bakanı Uraloğlu’ nun müjdelediği ve AKP muhiplerince alkışlarla karşılanan ‘Mersin Lojistik limanı’ projesiyle ilgili fikrimi sordu.

Arkadaşımın daha önce görüşlerine başvurduğu çeşitli STK’ lardan temsilciler Bakanın resmi bakanlık sitesinden de paylaştığı grafik görüntüsüyle desteklenen haberi ‘konteyner limanı’ heyecanıyla karşılamışlardı.. Ben bir iki dakika izin istedim, Bakanlık sitesinde yer alan ‘lojistik Liman görünümlü afiş yabancı gelmemişti..

Mersin liman işletmecisi MİP’ in internet sitesine girince ‘bingo’ dedim.. Ulaştırma Bakanı, liman kiracısının sitesinde yer alan ve Atatürk Parkı önüne dikilerek Mersin’ in tüm görünümünü, ekosistemini bozacak rıhtım uzatma projesini yeni Mersin Lojistik Limanı niyetine paylaşıyordu…

Gazete temsilcisi arkadaşıma döndüm ve Garp cephesinde yeni bir şey olmadığını, yeni diye sunulanın aslında tüm Mersin kamuoyunun karşı çıkmasına rağmen hızla ilerleyen yeni rıhtım yapımından başka şey olmadığını söyledim. Ardından oturup bir de makale kaleme aldım. Hani mürekkebi kurumamış derler ya o hesap on gün önce yayınlanan makalede özetle şu hususlara dikkat çektim:

“Bakan ve bakanın paylaşımını yeni liman yapılıyormuş gibi müjdeleyenlere konuya vakıf olanlar başta olmak üzere tüm Mersinlilerin sorması gereken tek soru var:

Mersin Lojistik limanı derken 14 milyon konteyner elleçleyecek ve Mersin’ i Akdeniz’in HUB limanı konumuna getirecek Ana Konteyner limanı projesini mi yoksa mevcut limanın yeni rıhtımlı halini mi kast ediyorsunuz?

2000’ lerin başında fizibilite çalışması ve 2009’ da ÇED süreci tamamlanıp yatırım aşamasına gelmiş Mersin Ana Konteyner Limanı yatırımı ne zaman başlayacak?

Eğer Bakan gerçekten paylaştığı görselle Mersin Ana Konteyner Limanını yapımını müjdeliyorsa Mersinin makus talihini değiştirecek bu gelişme ışığında hep birlikte bayram edelim…

Yok, eğer mevcut limanın yeni rıhtımıyla alacağı yeni durumu bize sanki yeni liman yapılıyormuş gibi anlatıyorsa, dağılıp başımızın çaresine bakalım…

Sorunun yanıtı Mersin’ in geleceğini belirleyecektir..”

Mersin’ in uzun vadede kaderini etkileyecek tarihi cevap Bakan yerine AKP sözcüsü ve Adana Milletvekili Ömer Çelik’ ten geldi. Çelik sosyal medya hesabında şu bilgileri paylaştı:

“Stratejik konumuyla her daim önemli bir potansiyeli bünyesinde barındıran Adana’mızı dünya ticaretinde ve uluslararası ulaştırma koridorlarında öne çıkaracak olan Adana Ana Konteynır Limanı’nın tahsisi onaylandı. Sayın Cumhurbaşkanımızın Adana’mıza dev bir eser daha kazandırma müjdesi hayata geçiyor.

Adana Ana Konteynır Limanı ile Basra Körfezi’nin Irak ve Türkiye üzerinden Akdeniz’e bağlanmasının yanı sıra, doğu-batı, güney-kuzey koridorlarında demir ve kara yollarından taşınan yüklerin Akdeniz’e Türkiye üzerinden geçmesine olanak sağlanacak. Türkiye’nin tüm limanlarının kurulu kapasitesi 12 milyon TEU iken neredeyse tüm kapasiteyi karşılayacak olan Adana Ana Konteynır Limanı, Adana’mızın ve bölgemizin ticari potansiyelini maksimum düzeyde değerlendiren stratejik bir aktör olacak.”

Çelik Adana derken Yumurtalık’ ta fizibilite çalışmaları devam eden liman projesinden söz ediyor aslında. Bu haber de yeni değil…

10. kalkınma planına kadar yıllarca Türkiye’ nin üç denizinde üç ana liman projesi hedefi vurgulanıyor; bu limanlar Mersin, Filyos ve Çandarlı Ana Konteyner Limanları olarak tanımlanıyordu.

2017’ de hazırlanan 2018-2023 dönemini kapsayan 11. Planda Mersin yerine ucu açık ‘Doğu Akdeniz’ tanımı yer almaya başladı. O tarihten beri çok sayıda makaleyle kent kamuoyunu uyarmaya çalışıyorum. AKP cephesi milletvekilinden yerel aktörlere kadar beni yalanlamaya, Mersin konteyner limanının etüt çalışmalarının sürdüğünü, bunlar tamamlandıktan sonra yapıma geçileceği gibisinden ninniler anlatıyordu.

2024 Haziran’ ında Mersin Lojistik limanı müjdesini veren bugünlerdeki Ulaştırma Bakanı aslında 2023 Aralık ayında sürdürülmekte olan stratejik planı; “Mersin Lojistik Limanı ve Adana Ana Konteyner Limanı projelerine yönelik ön çalışmalar sürüyor” diyerek özetlemişti…

AKP sözcüsü Çelik’ in son ‘müjdesi’ ön çalışmaların tamamlandığını Ana Konteyner Limanı yer seçiminin Yumurtalık lehine sonuçlandığını gösteriyor. Bu aynı zamanda siyasetin son karar mercii olduğu Türkiye’ de, sadece Mersin’ in değil, Uzakdoğu ile Avrupa arasında tedarik üssü olabilecek Türkiye’ nin orta vadede bu beklentisinin rafa kaldırıldığını gösteriyor…

Nedenini anlatmaya çalışayım:

Ekonomik krizle boğuşan ve kaynak yetersizliği nedeniyle her türlü yatırımın ötelendiği koşullarda Yumurtalık gibi mevcut ulaşım ağlarına ve özellikle demiryolu bağlantılarından kopuk bir bölgeye devlet milyarlarca dolarlık kaynak aktaramaz… Kaynak bulup Konteyner Limanı yapmakla da tamamlanmıyor süreç… O liman aynı zamanda her türlü konaklama, sosyal yaşam alanları, lojistik alanında yetişmiş insan gücü, bankacılık gibi akla gelen gelmeyen pek çok alt ve üst yapı gerektiriyor… Kısaca Yumurtalık’ ta yeni bir Mersin kuracaksınız…

Kurulmaz mı?

On milyarlarca dolar kaynağınız varsa elbette kurulur. Ama dönüp sormazlar mı, her şeyiyle hazır bir kent varken Adana’ dan bile kopuk bir bölgede bu ısrar neden? AKP sözcüsünün Adana’ ya müjdelediği Ana Konteyner Limanı müjdesi üzerine sosyal medya hesabımdan dile getirdiğim görüşlerimle noktalayayım 20 yıldır Mersin’i kurtaracak umuduyla sürekli gündemde tuttuğumuz büyük hayal projesinin toprağa verilmesini:

“Yumurtalık ne alt ne üst yapı olarak böylesi bir kompleks yatırıma hazır değil.

Mevcut yatırımları askıya almış türkiyenin kısa ve orta vadede bu büyüklükte yatırımı gerçekleştirmesi çok zor. Yabancı yatırımcılara gelince; Mersin gibi ulaşım ağı alt yapısı uygun bir liman kenti dururken sıfırdan bir liman ve kent yaratmaya kim yanaşır? Zayıf ta olsa mevcut konjonktürde tek aday Çin..

Onların da elinde Avrupa’ nın kalbinde yer alan Pireus gibi bir liman varken neden Yumurtalık macerasına girsinler.. Akp cenahından yapılan Adana konteyner terminal Limanına yer tahsisi yapıldığı haberi o ünlü hikayedeki bir nal bulunmasıdır.. hedefe ulaşmak için geriye 3 nal ile bir de at gerekiyor.”

Mersin’ in bu rüya projesinin unutulmasına yol açması kaçınılmaz bir başka gelişme ise, Adana ve Mersin rekabetinin bu adımla körüklenmesidir. Ülkede siyaset son karar mercii olduğu sürece, hiç kimse bundan böyle çıkıp Yumurtalık’ tan vazgeçtik, yeniden Mersin’ e yöneliyoruz diyemez.. Adanaya liman yapılmaz mı? Elbette yapılır ama bu hiç bir zaman konteyner hub Limanı olmaz.

Adanaya verilen müjdeyle başka ama çok önemli bir amaç gerçekleştirilmiş oldu. İş iki kentin senin olsun benim olsun kavgasına diğer ifadeyle mikro milliyetçiliğe dökülünce akıl yerine bu çekişmeden yararlanacak siyasi hesaplar geçerli olur… Bu saatten sonra adana’ yı küstürecek siyaset sınıfı mersini yeniden gündeme almaz, alamaz..

Olan Akdeniz’in tedarik üssü olmaya aday Türkiye’ ye oldu.. Sadece mersin değil en az 15 milyar dolarlık katma değer yaratacak projeyi kaçıran Türkiye kaybetti.. Tüm ülkeye geçmiş olsun…

ABDULLAH AYAN