Hemşire Dövme ve Piercing Yaptırmalı Mı?

Türkiye’de yapılan “Hemşirelerin Dövme ve Piercing Yaptırmaları Konusunda Hasta, Hemşire ve Yönetici Hemşirelerin Değerlendirmeleri” konulu araştırma, “Hemşireler Dövme ve Piercing Yaptırmalı Mı” tartışması başlattı.

Yapılan araştırma sonucunda, “Analiz sonuçlarına göre, dövme ve vücut piercingi gibi beden sanatı uygulamalarının ülkemizde kişisel hak ve özgürlük çerçevesinde değerlendirilmesine rağmen, sağlık çalışanları için dövme ya da piercingi olmayan çalışanın daha çok tercih edildiği sonucuna varılmaktadır” ifadelerine yer verildi.

Hemşirelik mesleği ve sağlık alanı için çok önemli bir yere sahip olan çalışma Yüksek Lisans Tezi Yazarı Zuhal Altunok Önal tarafından, Dr. Öğr. Üyesi Feride Eşkin Bacaksız danışmanlığında yapıldı. Önemli sonuçlar içeren bilimsel çalışma İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Lisansüstü Eğitim Enstitüsü’nde Hemşirelik Yönetim Anabilim Dalı, Hemşirelikte Yönetim Tezli Yüksek Lisans Programı Yüksek Lisans Tezi olarak kabul edildi ve yayınlandı.

Hemşire  Dövme ve Piercing

İstanbul ilinde yer alan Sağlık Bakanlığı’na bağlı üç kamu hastanesinde çalışmakta olan 150 hemşire ve 49 yönetici hemşire ile bu hastanelerden hizmet almakta olan 250 hastadan toplandı.

Veriler, tamamı araştırmacılar tarafından oluşturulan; tanıtıcı bilgi formu, katılımcıların dövme ve piercing öyküleri formu ve görsel tercih formu ile toplandı. Araştırmada etik kurul izni, kurum izinleri ve gönüllülerden bilgilendirilmiş onam alındı. Veri analizinde betimleyici analizler ve ki-kare analizi kullanıldı. Analizler sonucunda, katılımcıların %7,6’sının dövme ve %8,9’unun piercing sahibi olduğu; dövme sahibi olan katılımcıların %64,7’sinin kadın olduğu, %73,5’inin bekar olduğu, %64,7’sinin 30 yaşında veya 30 yaşından küçük olduğu, %67,6’sının eğitim düzeyinin lisans veya lisans üstü düzeyde olduğu, piercing sahibi olan katılımcıların %82,5’inin kadın olduğu, %65,0’ının bekar olduğu, %72,5’inin 30 yaşında veya 30 yaşından küçük olduğu, %70,0’ının eğitim düzeyinin lisans veya lisans üstü düzeyde olduğu bulundu. Katılımcıların, sağlık çalışanlarının dövme ya da piercing sahibi olmasını %59’unun uygun bulmasına rağmen görsel tercih formunda çoğunluğun (kadın dövme görseli için %42,8; erkek dövme görseli için %43,0; kadın piercing görseli için %56,3; erkek piercing görseli için %55,2) dövmesi ve piercingi olmayan görseli tercih ettikleri saptanmıştır.

Dövme ve Piercing Olmayan Hemşire Daha Çok Tercih Ediliyor

Analiz sonuçlarına göre, dövme ve vücut pirsingi gibi beden sanatı uygulamalarının ülkemizde kişisel hak ve özgürlük çerçevesinde değerlendirilmesine rağmen, sağlık çalışanları için dövme ya da pirsingi olmayan çalışanın daha çok tercih edildiği sonucuna varılmaktadır. Hemşirelik mesleği mensuplarında da bu uygulamaları yaptıranların sayısı artmakta ve bu durumun meslek imajını nasıl etkileyeceği bilinmemektedir. Ayrıca vücut sanatı uygulamalarının hemşirelik bakımına etkisi, hemşirelerin bu uygulamaları yaptıran meslektaşlarıyla çalışırken uyum durumları, yöneticilerin vücut sanatı uygulamaları yaptıran hemşirelere karşı tutumları gibi konularda belirsizlikler oluşmaktadır. Vücut modifikasyonu yapan bireylere bakım sağlarken kültürel yeterlilik zorunludur. Çoğu sağlık hizmeti sunucusu, genel olarak vücut modifikasyonlarına ilişkin önemli bilgi eksikliklerine sahip olduğundan, bu hastalarla çalışırken hizmet sunanın önyargı riski yüksektir

Yasa Ne Diyor

Sağlık çalışanlarının ve memurların dövme ve pirsing yaptırma durumlarına ilişkin ülkemizde herhangi bir yasa ya da yönetmelik bulunmamaktadır. Her ne kadar 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nca çıkarılan 1303 sayılı Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Çalışan Personelin Kılık ve Kıyafetine Dair Yönetmelik’te (1982), kadın ve erkek çalışanların saç, sakal, kılık, kıyafet gibi konulardaki seçimlerine yönelik açık sınırlar belirlenmiş olsa da, yönetmelikte çalışanların dövme ve pirsing yaptırma durumlarına yönelik herhangi bir bilgiye yer verilmemiştir.

Clevelant Klinik’te “Mesai Saatlerinde Dövmeni Kapak” Kuralı

Cleveland Klinik’in hazırladığı çalışanların giyim politikalarında özellikle hasta bakımında, çalışanların dövmelerini mesai saatlerinde kapatmaları gerektiğini bildirdiği belirtilmektedir. Aynı politikada bir kulakta en fazla iki küpe kullanılabileceği, eğer kulak lobu dışında pirsing varsa bunların kapatılması gerektiği de ifade edilmektedir (Cleveland Clinic 2004). Son olarak, Utah Üniversitesi çalışanların giyim prosedürlerinde, kulak memesi dışındaki kulak kısımlarında, dudak, burun gibi vücudun görünen kısımlarında pirsing yaptırılmasını yasaklamıştır. Vücudun görünen kısımlarında bulunan dövmelerinde de giysi ile kapatılması istenmiştir.

(BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)